Voedingsethiek
Door Udo Pollmer
Jaren geleden bekenden beroemde sterren al publiekelijk, dat ze na de geboorte van hun kinderen de moederkoek zouden eten. Het thema placenta-verorberen zwelt sindsdien steeds meer aan. Een profijt voor de gezondheid hiervan laat zich echter niet bewijzen, meent onze voedingsexpert Udo Pollmer.
Er zijn thema’s waarover men liever niet zou moeten hebben – opdat niemand op domme gedachten komt. Echter in tijden van Internet blijft dit een vrome wens. Sommige trends breiden zich echter langzaam, maar onverbiddelijk uit, zoals een smeulend vuurtje.
Enkele jaren geleden hebben enkele celebraties, zoals Kim Kardashian en Tom Cruise...
...een vuurtje ontstoken, toen ze verkondigden, dat ze na de geboorte van hun kinderen de moederkoek zouden verorberen.
De culinaire lippendienst van de prominenten vond vele navolgers: op tal van plaatsen – hetzij in kletspraatjes op TV of in kookrecepten – adviseren experts, de placenta niet gewoon weg te gooien zoals gammel fruit, maar smaakvol toe te bereiden. De “Arztezeitung” speculeert over de waarde voor de gezondheid: daarmee zou wellicht een lage ijzeropslag na een geboorte bijgewerkt kunnen worden.
Runder-placenta in de vorm van capsules zonder effect
Waarom dure steaks kopen of regelmatig salami op het brood eten? Bij wijze van proef gaven artsen vrouwen na de bevalling 20 dagen lang de nageboorte van bio-runderen in de vorm van capsules, echter zonder enig effect. Het placebo was even werkingsloos als de bio-moederkoek.
We hoeven ons bij dit thema niet op de borst te kloppen, al in 1988 had een bekende presentatrice van de WDR, Carmen Thomas, het drinken van urine gepopulariseerd. Talrijke ‘me-too-auteurs’ of beter gezegd ‘pee-too-journalisten’ hebben het thema uit en te na beproefd. Natuurgeneeskundige artsen en natuurgenezers adviseerden vers-geplaste urine of gerijpt als elixer voor het eeuwige leven.
Deze culinaire trend, die in de oude bondslanden de koelkasten vulde en het gezonde mensenverstand ondermijnd had, werd toen door probiotische yoghurts afgelost, wiens edele kiemen uit menselijke fecaliën gekweekt werden. Ergens daar tussenin verschijnt dan de moederkoek.
Vroedvrouwen als bepleiters van deze praktijk
Bepleiters van deze praktijk zijn bijvoorbeeld vroedvrouwen – hun beroepsmatige activiteit krijgt daardoor een wel heel bijzonder kenmerk. Onder de rubriek ‘Vroedvrouwenkennis’ slaat een kop direct op de maag: “Placenta – Zonde om bij het afval te zetten?” Geneesmiddelen uit de placenta”. Ja, ze zou zelfs kinderen bescherming bieden tegen kinderziektes. Op Placenta-Party’s werd het object der begeerte als tartaar met gestoomde broccoli, als pizzabeleg of rauw in de vorm van een gebonden smoothie geserveerd.
Het is tijdverspilling om over de waarde van dergelijke gerechten te speculeren. Het klopt, de moederkoek bevat allerlei hormonen, die bij de geboorte onmisbaar zijn – maar gelukkig zijn deze na consumptie gewoonlijk niet langer actief, omdat onze spijsverteringssappen dierlijke hormonen snel afbreken.
Het doet er niet toe, wanneer geïnteresseerden beweren dat ze meer energie hadden gekregen na het nuttigen van een placenta-snack – dat verzekeren ook personen, die tegen een royale vergoeding reclame maakten voor zinloze voedingssupplementen.
Omdat de geboorte van centrale betekenis is voor het bestand van iedere cultuur is, bestaan er veel tradities hieromheen. Onderzoeksreizigers berichten over de Jakuten in Siberië:
„de nageboorte echter, en zeker de moederkoek, eigent de vader van het kind zich toe als lekkernij. Hij kookt die zelf, nodigt zijn allerbeste vrienden uit aan tafel en geniet van dit heerlijk gerecht.”
Dit gebruik is al lang verdwenen, net zoals bij alle andere natuurvolken.
Placenta-cosmetica tegen plooitjes
De westerse beschaving maakte de weg voor de organische resten voor hun consumenten pas later vrij – in de 80-er jaren kwamen vocht inbrengende crèmes met placenta in opkomst. Tot op hedenbestaan er kennelijk plooien gladstrijkende gezichtsmaskers voor de klantenkring op leeftijd.
Waar nonsens geld oplevert, willen filosofen en predikanten niet buitenspel blijven staan. Voedingsethici en boeddhistische goeroes verklaren, waarom de nageboorte zelfs door overtuigde veganers gegeten mogen worden: Ze zijn niet door slachting verkregen. De geboorte van een kind is vrij van dierenleed.
Wie bij deze hardcore-ethiek een afschuw heef ervaren, zou zich een smakelijkere afkoeling verschaffen: Wat dacht u van een lekkere ijskoffie?
Bronnen:
Arte TV: 5 Gründe, warum Sie Ihre Plazenta nicht einfach wegwerfen sollten. Futuremag vom 18. Juni 2016
Blaß S: Mutterkuchen: Mythen und Fakten rund um die Plazenta. T-Online Nachrichten vom 29. Mai 2017
Gukel-Felix G: Plazentra essen: Eklig oder gar gesund? Baby und Familie vom 15. Jan. 2016
Gmelin IG: Reise durch Sibirien in den Jahren 1733-1743. Vandenhoeck, Göttingen 1752
Anon: Plazentophagie: Mode ohne belegte Wirkung Aerzteblatt.de, 8. Juni 2015
Coyle CW et al. Placentophagy: therapeutic miracle or myth? Archives of Women's Mental Health 2015; 18: 673–680
Mayer A: Biologie der Placenta. I. Physiologischer Teil. Archiv für Gynäkologie 1929; 137: 1–321
Schreier D: Der neue Trend – Pillen und Creme aus Plazenta – sogar Plazenta-belegte Pizza! Netzfrauen vom 15. Mai 2017
Kraus D: Hilft Plazenta essen der Gesundheit? Ärzte Zeitung-Online vom 21.12.2016
Cabral J: This documentarian wants us to all eat human placenta. munchies.vice.com vom 11. Nov. 2016
Pollmer U et al: Pillen, Pulver, Powerstoffe. Piper, München 2010
Gryder LK et al: Effects of human maternal placentophagy on maternal postpartum iron status: a randomized, double-blind, placebo-controlled pilot study. Journal of Midwifery & Women's Health 2017; 62: 68–79
